Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez gminę i ma na celu dofinansowanie do wydatków mieszkaniowych ponoszonych w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego. Pomoc ta przysługuje w przypadkach określonych przepisami – ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych  (Dz. U. z 2023 r., poz. 1335   z późn.zm.)

Dodatek mieszkaniowy przyznaje na wniosek osoby uprawnionej burmistrz miasta, w drodze decyzji.
Do wniosku dołącza się deklarację o dochodach gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku oraz dokumenty potwierdzające wysokość ponoszonych w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego.  Jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek spełnia kryteria ustawy – to organ Gminy wydaje decyzję administracyjną przyznającą dofinansowanie na okres 6 m-cy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.

Kryteria uprawniające do otrzymania dodatku mieszkaniowego:

Dodatek mieszkaniowy przysługuje:

• najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych, zamieszkujących w tych lokalach
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego ,
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się  w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
• innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
• osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje w związku z zamieszkiwaniem w jednym lokalu mieszkalnym albo zajmowaniem jednego lokalu mieszkalnego oraz może przysługiwać na podstawie więcej niż jednego tytułu prawnego spośród wyżej wskazanych.

Pojęcie gospodarstwa domowego:

Przez gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę ubiegającą się o przyznanie dodatku mieszkaniowego, samodzielnie zajmującą lokal mieszkalny albo gospodarstwo prowadzone przez tę osobę wspólnie z małżonkiem i innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi, które swoje prawa do zamieszkiwania w lokalu wywodzą z prawa tej osoby.

Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w:

• domu pomocy społecznej,
• młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
• schronisku dla nieletnich,
• zakładzie poprawczym,
• zakładzie karnym,
• szkole, w tym szkole wojskowej

– jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne całodobowe utrzymanie.

Dodatek przysługuje wyżej wymienionym osobom, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód netto przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekracza: 

• w gospodarstwie jednoosobowym – 40 %, 2862,19 zł.
• w gospodarstwie wieloosobowym – 30 %, 2146,64 zł.

przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej obowiązującej w dniu złożenia wniosku, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. 

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia  09 lutego 2024 r. przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniosło 7155,48 zł.

Za dochód uważa się dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2020 poz. 111 z późn. zm.)

Dochód oznacza po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób:

1. przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych wart.27, art.30b, art.30c, art.30e iart.30f ustawy z dnia 26lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z2019 r. poz. 1387, z późn. zm.1), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,

 

1. dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

 

1. inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych:

– renty określone w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,

– renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin

– świadczenie pieniężne, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny określone w przepisach oświadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych,

– dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny i dodatek kompensacyjny określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

– świadczenie pieniężne określone w przepisach oświadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym  w obozach pracy przez III Rzeszę Niemiecką lub Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich,

– ryczałt energetyczny, emerytury i renty otrzymywane przez osoby, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939–1945 lub eksplozji pozostałych po tej wojnie niewypałów i niewybuchów,

-renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego, kwoty zaopatrzenia otrzymywane przez ofiary wojny oraz członków ich rodzin, renty wypadkowe osób, których inwalidztwo powstało w związku z przymusowym pobytem na robotach w III Rzeszy Niemieckiej w latach 1939–1945, otrzymywane z zagranicy,

– zasiłki chorobowe określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych,

– środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej otrzymywane od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc,

– należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą–w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. –Kodeks pracy (Dz.U. z2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495),

– należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom, celnikom i pracownikom jednostek wojskowych i jednostek policyjnych użytych poza granicami państwa  w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także należności pieniężne wypłacone żołnierzom, policjantom, celnikom i pracownikom pełniącym funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych,

– należności pieniężne ze stosunku służbowego otrzymywane w czasie służby kandydackiej przez funkcjonariuszy Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej, obliczone za okres, w którym osoby te uzyskały dochód,

– dochody członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu członkostwa  w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne,

– alimenty na rzecz dzieci,

– stypendia doktoranckie przyznane na podstawie art.209ust.1 i7 ustawy z dnia 20lipca 2018r. –Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz.1668, z późn. zm.2)), stypendia sportowe przyznane na podstawie ustawy z dnia 25czerwca 2010r. o sporcie (Dz.U. z2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251) oraz inne stypendia o charakterze socjalnym przyznane uczniom lub studentom,

– kwoty diet nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich,

– należności pieniężne otrzymywane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych  w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób,

– dodatki za tajne nauczanie określone w ustawie z dnia 26stycznia 1982r. –Karta Nauczyciela (Dz.U. z2019r. poz. 2215),–dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej określonej w przepisach o specjalnych strefach ekonomicznych,

– ekwiwalenty pieniężne za deputaty węglowe określone w przepisach o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”,

– ekwiwalenty z tytułu prawa do bezpłatnego węgla określone w przepisach o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006

– świadczenia określone w przepisach o wykonywaniu mandatu posła i senatora,

– dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego,

– dochody uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,

– renty określone w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,

– zaliczkę alimentacyjną określoną w przepisach o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej,

świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,

– pomoc materialną o charakterze socjalnym określoną wart.90c ust.2 ustawy z dnia 7września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z2019 r. poz. 1481, 1818 i 2197) oraz świadczenia, o których mowa wart.86 ust.1pkt1–3 i5 oraz art.212 ustawy z dnia 20lipca 2018r. –Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

– kwoty otrzymane na podstawie art.27f ust.8–10 ustawy z dnia 26lipca 1991r.  o podatku dochodowym od osób fizycznych,–świadczenie pieniężne określone   w ustawie z dnia 20marca 2015r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. z2018r. poz.690 oraz z 2019 r. poz. 730, 752 i 992),

– świadczenie rodzicielskie,

– zasiłek macierzyński, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,

– stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków Unii Europejskiej,

– przychody wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenia zdrowotne;

 

Wydatkami poniesionymi przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy są świadczenia okresowe (miesięczne) ponoszone przez gospodarstwo domowe  w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego tj :

• czynsz (najem),
• opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej
• zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną
• odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego
• opłaty za energię cieplną, wodę, ścieki, odpady i nieczystości ciekłe,
• inne niż wyżej wymienione.

Wysokość dodatku mieszkaniowego, łącznie z ryczałtem, nie może przekraczać 70% wydatków przypadających na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu mieszkalnego lub 70% faktycznych wydatków ponoszonych za lokal mieszkalny, jeżeli powierzchnia tego lokalu jest mniejsza lub równa normatywnej powierzchni.

Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę pomiędzy wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego (bądź wydatkami ponoszonymi za lokal w przypadku, gdy powierzchnia użytkowa lokalu jest mniejsza lub równa powierzchni normatywnej),  a wydatkami poniesionymi przez osobę otrzymującą dodatek w wysokości:

• 15 % dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 1-osobowym,
• 12 % dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2-4 osobowym,
• 10 %  dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5-osobowym i większym

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego wynosi:

– dla 1 osoby 35m2 + 30% = 45,5m2

– dla 2 osób 40 m2 + 30% = 52,0m2

– dla 3 osób 45m2 + 30% = 58,5m2

– dla 4 osób 55m2 + 30% = 71,5m2

– dla 5 osób 65m2 + 30% = 84,5m2

– dla 6 osób 70m2 + 30% = 91,0m2

Powierzchnia użytkowa zajmowanego lokalu mieszkalnego nie może przekraczać normatywnej powierzchni użytkowej o więcej niż:

• 30 % albo
• 50 % pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 %.

W razie zamieszkiwania w lokalu większej ilości osób, dla każdej następnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię użytkową o 5 m2.

Normy powierzchni użytkowej powiększa się o 15 m2, jeżeli w lokalu zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Normatywną powierzchnię powiększa się niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego.
O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Odmowa przyznania dodatku mieszkaniowego następuje gdy:

• wyliczona kwota dodatku byłaby niższa niż 0,5 %  kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującej w dniu wydania decyzji tj. 25,84 zł,
• nie są spełnione przesłanki ustawowe, np. nadmetraż, brak tytułu prawnego do lokalu (przy jednoczesnym braku uprawnień do lokalu zamiennego bądź socjalnego),
• w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustalono, że występuje rażąca dysproporcja między niskimi dochodami wykazanymi w deklaracji, a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy wskazującym, że jest on w stanie uiszczać wydatki związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe lub faktyczna liczba osób wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza, niż wykazana w deklaracji. Niewyrażenie zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego stanowi podstawę do odmowy przyznania dodatku.  Szczegółowe kwestie dotyczące przeprowadzania wywiadu reguluje rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 589).

Wstrzymanie wypłaty dodatku mieszkaniowego następuje gdy:

• w wyniku wznowienia postępowania stwierdzi się, że dodatek mieszkaniowy przyznano na podstawie fałszywych danych zawartych w deklaracji lub wniosku. Osoba, której przyznano dodatek zobowiązana jest wtedy do jego zwrotu w podwójnej wysokości.
• osoba której przyznano dodatek mieszkaniowy i nie opłaca na bieżąco należności za lokal mieszkalny, wypłatę dodatku wstrzymuje się także drodze decyzji administracyjnej do czasu uregulowania zaległości. Gdy zaległość zostanie uregulowana w terminie 3 miesięcy od wydania decyzji wstrzymującej wypłatę dodatku, dodatek mieszkaniowy zostanie wypłacony za okres  w którym wypłata była wstrzymana. Jeśli uregulowanie zaległości nie nastąpi w tym terminie, decyzja o przyznaniu dodatku mieszkaniowego wygasa z mocy prawa. Ponowne wystąpienie o przyznanie dodatku mieszkaniowego jest możliwe jedynie pod warunkiem uregulowania zaległości powstałych w okresie obowiązywania decyzji przyznającej dodatek.

Dokumenty niezbędne do wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego:

1) kserokopia tytułu prawnego do zajmowanego lokalu (umowa najmu, akt notarialny potwierdzający nabycie lokalu, aktualny wypis z księgi wieczystej w przypadku wyodrębnionej własności, inne np. umowa użyczenia, itp.),

2) pisemne potwierdzenie wysokości czynszu i innych opłat za używanie lokalu przez zarządcę domu za miesiąc poprzedzający miesiąc składania wniosku (tylko w przypadku braku takich danych we wniosku),

3) kserokopia ostatniej decyzji emerytalnej, rentowej bądź odcinki z trzech ostatnich miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku lub odzwierciedlające te dane zaświadczenie z ZUS, KRUS,

4) zaświadczenie o dochodach netto wszystkich osób zamieszkujących w lokalu i wymienionych w deklaracji za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku (z imienną pieczątką osoby podpisującej zaświadczenie o dochodach), uwzględniające np. wynagrodzenie za pracę, zasiłek (chorobowy, rehabilitacyjny, macierzyński, wychowawczy),

5) oświadczenie dotyczące dochodów nieopodatkowanych zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych (katalog dochodów nieopodatkowanych załączony do wniosku),

6) oświadczenie osoby prowadzącej działalność gospodarczą o formie prowadzonej działalności oraz oświadczenie o wysokości uzyskanych dochodów w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku,

7) oświadczenie wnioskodawcy o źródle utrzymania (w przypadku osób bezrobotnych nie zarejestrowanych w PUP),

8) w przypadku zasądzonych alimentów tytułem wykonawczym, oświadczenie wnioskodawcy złożone pod odpowiedzialnością karną o wysokości otrzymanej kwoty alimentów, a w przypadku prowadzenia postępowania przez komornika sądowego zaświadczenie o wysokości kwoty wyegzekwowanych alimentów na rzecz dziecka w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku,

9) kserokopia orzeczenia o niepełnosprawności w przypadku posiadania ustalonego prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju,

10) zaświadczenie właściwego organu gminy lub kserokopia nakazu płatniczego podatku od nieruchomości w przypadku osób posiadających gospodarstwo rolne.

• Podstawa prawna – ustawa z dnia 21 czerwca 2011 r. o dodatkach mieszkaniowych (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 2133)ze zmianami.

Najnowsze aktualności